Alles over cafeïnevrije koffie
Koffie zonder cafeïne, voor vele koffieliefhebbers is het als vloeken in de kerk. Maar de tijden dat de smaak van cafeïnevrije koffie onder deed voor een gewone kop koffie is al lang verleden tijd. Tegenwoordig kun je het verschil amper nog proeven tussen koffie zonder cafeïne en koffie mét cafeïne. Soms wil je gewoonweg wel de smaak van een heerlijk kopje koffie, maar kun je de effecten van cafeïne even niet gebruiken. Dat is waarom cafeïnevrije koffie bestaat en wij vertellen je er alles over.
Koffie met cafeïne
Om te begrijpen hoe koffiebonen cafeïnevrij kunnen zijn, beginnen we met een korte uitleg over koffie met cafeïne. Cafeïne is een natuurlijk aanwezige stof in een koffieboon. De hoeveelheid cafeïne daarentegen verschilt per koffiesoort. De Robusta koffieboon bevat gemiddeld bijna twee keer zoveel cafeïne als Arabica koffie. Het maakt dus uit voor het cafeïnegehalte in je kopje welke boon er gebruikt is. Maar ook welke zetmethode.
Cafeïne is wateroplosbaar en komt dus makkelijk vrij tijdens het zetten van een kop koffie. En juist hier zit hem de crux, hoe langer dit contact is, hoe meer cafeïne er uiteindelijk in je kopje komt. Daarom bevat filterkoffie meer cafeïne dan een espresso, omdat de doorlooptijd van filterkoffie gemiddeld 2.5 minuut is per kopje en die van espresso tussen de 20 en 30 seconden. Het effect van cafeïne treedt niet meteen op na een kop koffie, gemiddeld duurt dit ongeveer een half uur. Maar dit kan per persoon verschillen, evenals de maximale hoeveelheid cafeïne waarbij iemand zich oké voelt. Sommige mensen kunnen helemaal niet tegen cafeïne, voor hun is cafeïnevrije koffie een uitkomst.
Koffie zonder cafeïne
We zullen meteen maar met de deur in huis vallen, 100% cafeïnevrije koffie bestaat niet. Het is onmogelijk om alle cafeïne uit een koffieboon te halen. Er blijft altijd een kleine hoeveelheid in de koffieboon achter. Dit mag maximaal 1 milligram per gram gebruikte (droge) koffie zijn, dit is vastgelegd in de Warenwet. Een verwaarloosbare hoeveelheid waar je lichaam niks van merkt. Gemiddeld zit er een kop cafeïnevrije koffie zo’n 3mg cafeïne. Ter vergelijking:
- Een filterkoffie van 125ml bevat 85mg cafeïne
- Een groene thee van 125ml bevat 19mg cafeïne
- Een zwarte thee van 125ml bevat 38mg cafeïne
- Een glas cola van 200ml bevat 20mg cafeïne
- Melkchocolade bevat per 100 gram 46.6mg cafeïne
Koffie zonder cafeïne behoudt verder alle andere eigenschappen van gewone koffie. De smaak, het aroma, ze worden allemaal bepaald door het brandproces. Het is de koffiebrander die de smaak bepaald, niet de koffieboon met of zonder cafeïne. Maar voordat de koffiebrander de cafeïnevrije koffiebonen kan branden, moet hij de koffiebonen eerst cafeïnevrij maken. Dit kan op meerdere manieren maar we lichten de twee meest gebruikte manieren hieronder uit.
Koffiebonen cafeïnevrij maken
Koffiebonen cafeïnevrij maken is niet een heel ingewikkeld klusje, maar het is wel tijdrovend. En je moet er als koffiebrander ook maar net de juiste middelen voor hebben. Daarom biedt niet elke koffiebrander cafeïnevrije koffie aan. Koffiebonen kunnen op verschillende manieren cafeïnevrij worden gemaakt: de DCM-methode en de kritische koolzuur-methode. We leggen ze allebei aan je uit.
DE DCM-methode
DCM staat voor dichloormethaan, een organische verbinding die hoofdzakelijk als oplosmiddel gebruikt wordt. De groene koffiebonen worden met water vochtig gemaakt en een half uur in het dichloormethaan geweekt. Dit proces wordt meerdere keren herhaald tot de cafeïne zo goed als opgelost is. Als de cafeïne is opgelost wordt het DCM verwijderd en worden de bonen langdurig gestoomd om de DCM resten te verwijderen. Om de koffiebonen te drogen wordt er warme lucht aangevoerd en koelen ze vervolgens af bij een lagere temperatuur. De cafeïnevrije koffiebonen zijn nu klaar om gebrand te worden.
DCM-methode ongevaarlijk
Dichloormethaan is een chemisch middel en het is hierdoor dat cafeïnevrije koffie ten onrechte als ongezond wordt beschouwd. Tijdens de DCM-methode wordt er zorgvuldig omgegaan met deze stof en worden de koffiebonen meerdere malen gespoeld om ze te ontdoen van deze stof. Mochten er toch nog resten van het dichloormethaan in de koffiebonen achterblijven, dan worden deze volledig verbrand tijdens het brandproces van de koffie. Je kunt dus met een gerust hart cafeïnevrije koffie drinken.
